Czy samolot to najbezpieczniejszy środek transportu?
Gdyby spytać 10 osób w pokoju, z jakiego środka transportu boją się korzystać najbardziej, pewnie wiele z nich powiedziałoby, że właśnie samolotu. Bycie zamkniętym w metalowej tubie, położonej wiele metrów nad ziemią faktycznie może budzić postrach, ale tylko na pierwszy rzut oka. Okazuje się bowiem, że znacznie niebezpieczniejszy jest samochód, do którego każdego dnia wsiada się po to, by dojechać do pracy, zawieźć dziecko do przedszkola czy zrobić zakupy w markecie. Jak w tym wszystkim wypada kolej? Czy samolot jest od niej bezpieczniejszy?
Samochody a najbezpieczniejsze środki transportu – to zdecydowane przeciwieństwo
Auta nie należą do najbezpieczniejszych środków transportu, choć koncerny motoryzacyjne wciąż inwestują w technologie podnoszące poziom bezpieczeństwa. Mimo to samochody są zdecydowanym przeciwieństwem najbezpieczniejszego sposobu podróżowania.
Jak wyglądają w tym przypadku statystyki? Z raportu WHO (Global status report on road safety 2023) wynika, że:
- w 2021 roku w wypadkach drogowych zginęło około 1 190 000 osób – to oznacza spadek o 5% w porównaniu do 2010 roku;
- wypadki drogowe są główną przyczyną śmierci dzieci i młodzieży w wieku 5-29 lat;
- najbardziej narażeni na śmierć w wypadkach drogowych są użytkownicy czterokołowych pojazdów (30% ofiar), piesi (23%), oraz użytkownicy pojazdów dwukołowych i trójkołowych (21%).
Z kolei z informacji Komendy Głównej Policji wynika, że w Polsce w 2023 roku zgłoszono 20 936 wypadków drogowych mających miejsce na drogach publicznych, w strefach zamieszkania lub strefach ruchu. Śmierć w wyniku tych wydarzeń poniosły 1 893 osoby. W 2023 roku zgłoszono też 365 991 kolizji drogowych.
Jaki jest najbezpieczniejszy środek transportu? Kolej wysoko w rankingu
Kolej jest powszechnie uznawana za bardzo bezpieczny środek transportu. Okazuje się, że nie jest to mit na jej temat. Szczegóły dotyczące poziomu bezpieczeństwa będą w tym przypadku uzależnione przede wszystkim od konkretnego kraju i poziomu rozwoju infrastruktury. Przykładowo, z danych prezesa UTK z Polski (Urząd Transportu Kolejowego) wynika, że wskaźnik wypadkowości wynosi 2,05 wypadków na milion pociągokilometrów, co jest dwukrotnie niższym wynikiem niż w 2009 roku. W 2023 roku odnotowano 565 wypadków, z czego 145 było związanych z systemem kolejowym, a 420 dotyczyło stron trzecich. To wielokrotnie mniejsze liczby niż w przypadku wypadków drogowych, do których dochodzi w Polsce i na świecie.
Jak wygląda sytuacja z bezpieczeństwem kolei w innych krajach? Za przykład można wziąć tutaj np. Japonię, po której można podróżować bezpiecznymi pociągami typu Shinkansen. Nie odnotowuje się wypadków z ich udziałem, a jeśli już do nich dochodzi, to najczęściej są one spowodowane zdarzeniami, do których przyczyniają się osoby trzecie, decydujące się zakończyć w ten sposób swoje życie.
Samolot to najbezpieczniejszy środek transportu: prawda czy mit?
Jaki jest najbezpieczniejszy środek transportu? Zwycięzcą w tej kategorii nadal pozostaje samolot, szczególnie że 2023 rok był jednym z najbezpieczniejszych w historii lotnictwa. Z danych IATA (Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Powietrznych) wynika, że doszło jedynie do 30 wypadków (dla przypomnienia – w samej Polsce miało wtedy miejsce 20 936 wypadków drogowych i 565 wypadków kolejowych). Z 30 wypadków był tylko jeden, w którym pojawiły się ofiary śmiertelne – chodzi o katastrofę w Nepalu, gdzie rozbił się samolot ATR linii Yeti Airlines, w wyniku czego śmierć poniosły 72 osoby.
2022 rok był mniej optymistyczny. Doszło wtedy do 39 wypadków, w tym do 5 śmiertelnych. Łącznie zginęło 158 osób, jak wynika z danych IATA. Porównując 2022 rok do 2023 roku, można jednak zauważyć wyraźny wzrost poziomu bezpieczeństwa i spadek ryzyka wypadku. Tym samym samolot nadal utrzymuje status najbezpieczniejszego środka transportu na świecie.
Powody, dla których samolot jest najbezpieczniejszym środkiem transportu
Wiesz już, że najbezpieczniejsze środki transportu to samoloty. Warto jednak mieć świadomość, z czego wynika ten status i dlaczego warto nimi podróżować. Oto najważniejsze powody:
- przemysł lotniczy podlega restrykcyjnym regulacjom – aby latać i móc świadczyć usługi na rzecz pasażerów, trzeba spełniać restrykcyjne normy dotyczące organizacji lotów;
- samoloty są wyposażone w zaawansowane technologie – nawigacja, autopiloty czy radary pomagają zapobiegać awariom, wychwytywać problemy i nieustannie kontrolować lot;
- piloci oraz cała załoga przechodzą restrykcyjne szkolenia i muszę spełniać ściśle określone wymogi, aby móc latać – intensywne szkolenia obejmują symulacje sytuacji awaryjnych, co sprawia, że są oni doskonale przygotowani do radzenia sobie z nieprzewidzianymi problemami, do których może dojść w trakcie lotu;
- samoloty mają wdrożone systemy bezpieczeństwa z myślą o redundancji – wiele kluczowych elementów ma zapasowe części lub systemy (np. silniki, systemy hydrauliczne), co stanowi zabezpieczenie na wypadek awarii;
- między przewoźnikami działającymi w lotnictwie panuje ścisła współpraca – stała wymiana danych i analiz pomiędzy krajami, organizacjami międzynarodowymi oraz liniami lotniczymi umożliwia stałe doskonalenie procedur bezpieczeństwa na podstawie wcześniejszych incydentów i wypadków;
- latanie jest możliwe tylko przy zachowaniu ścisłej kontroli procedur i komunikacji – loty są stale monitorowane przez wieże kontrolne, a piloci utrzymują łączność z obsługą naziemną, co zwiększa możliwość szybkiej reakcji na potencjalne zagrożenia.
Dzięki tym czynnikom latanie pozostaje jednym z najbezpieczniejszych sposobów podróżowania. Wybieranie tej formy, np. zamiast wyjazdu samochodem, jest więc rozsądne z punktu widzenia dbania nie tylko o swój komfort i oszczędność czasu, ale również bezpieczeństwo.
